Havai Fişeklerin ve Maytapların Satışları Yasaklanmalı!
Her yıl olduğu gibi bu yıl da yılbaşı gecesi milyonlarca avro harcanarak satın alınan patlayıcıların çılgın gösterilerine şahitlik edeceği
İnsanlar için bu geleneksel garip bir eğlence olarak kabul görse de, hayvanların gerek evcil olsun gerek evcil olmasın bu yoğun gürültü ve doğal alanlarına yapılan saldırılardan, kulakları sağır eden patlamalardan, yoğun ışık saçan pırıltılardan, alışagelenin dışındaki barut kokusundan hayati derecede zarar gördükleri ortada. Hayvanların bu ortamda panik ve ölüm korkusuna kapıldıklarını, ayrıca da ölümcül tehlikeler altında olduklarını görmek gerek.
Kuşların böylesi anlarda hemen her yerleşim biriminde tam bir cehennem azabı yaşadıklarını herkes biliyor. Yaşadıkları şokun günler hatta haftalarca sürdüğü söyleniyor. Hayvanat bahçesinde yaşamak zorunda bırakılan hayvanların da böylesi anlarda yeteri kadar eziyet gördüklerini söylemeliyiz. Zaten kapalı kafeslerindeler, kaçabilecekleri, saklanabilecekleri veya kendilerini içgüdüsel olarak koruyabilecekleri daha başka bir yerleri yok. Buralarda yaşayan hayvanların yaşadıkları çile dolu anları anlamak için hayvanat bahçesi yetkililerinin her yılbaşı sonrası yaptıkları açıklamalara kabaca bir göz atmak yeter.
Kedi ve köpekler için de durum farklı değil. Patlayan mantar veya maytaplar, raketler, bomba gürültüsüne yakın patlayıcılar, fıslayarak göğe yükselen raketler, göz kamaştıran parıltılar onları korku ve paniğe boğuyorlar. Patlayıcıların gerek bedensel gerekse ruhsal olarak bu ev hayvanlarının üzerinde nice olumsuz etkiler bıraktıklarını yıllardır söylüyoruz. Duyma ve koklama duyularının gördükleri zararların öyle kolay kolay iyileşmediğini yine konunun uzmanları belirtiyorlar. İnsanlardan yedi kat fazla işitme duyuları olan köpeklerin depremleri önceden haber vermeleri yine bununla ilgili. Yılbaşı geceleri kapıların ve pencerelerin, ayrıca perdelerin de kapalı olması gerektiğini söylemek yetmez. Onları içeride tutmalı, dışarıya mümkünse bırakmamalıyız. Yılbaşı gecesi onları uzun süre yalnız bırakmak bu yüzden doğru bir davranış değildir.
Yıllar geçtikçe bu konuya duyarlı insanların sayılarının çoğalmaları konuyla ilgili yapılan anketlere de yeteri kadar yansıyor. Konu sadece hayvanlara ve insanlara zarar vermekle kalmıyor aynı zamanda ciddi bir çevre kirliliğine de yol açıyor. İlgili resmi kurum ve kuruluşlara, belediyelere, belediye başkanlarına yasaklamalarla ilgili sunulan dilekçelerin sayısı haklı olarak her geçen yıl artarak çoğalıyor. İnsanların duyarlılıkları ve bilinci artıyor, açılıyor.
Sadece Almanya’da yılda sekiz bin insan işitme organlarından yaralanıyorlarmış. Derisinden yaralananlar, görme organından yaralananlar bu rakama dahil değiller. Değinilmesi gerek çok önemli bir başka konu partikül madde yoğunluğu. Bildiğiniz hava kirliliği kastettiğim. Partikül madde zararlarını da merak edip Google üzerinden araştırın lütfen. O soluduğumuz hava mı zehir mi siz karar verin. Normal şehir kirlenmelerindeki ölçüm kübik metre başına partiküler madde miktarı 50 mg. Ama yılbaşı geceleri bu rakam kübik metre başına 4000 mikro gram. Hava kirliliğinin boyutlarını anlamaya yetmeli. Asma rahatsızlığı olanları, alerjileri olanları yine varın siz düşünün. Son bir istatistik Alman Çevre Bakanlığı’ndan: yılbaşı geceleri Almanya çapında 5 000 ton partiküler madde havaya saçılıyormuş. Hava kirliliği ve iklime olumsuz etkileri tahmin edilebilir.
Her geçen yıl bu konuya olumsuz bakanların sayısı artıyor dedik. Örneğin Hamburg Belediyesi şehir merkezinin her yerinde patlayıcıları yasakladı. Münih’te de benzer bir yasak yürürlükte. Köln’de, Stuttgart’ta ve Hannover’de hava fişeklerin patlatılmasından arındırılmış
bölgeler çoktan ilan edildi. Bu yıl sevindirici bir başka olay gittikçe Almanya çapında gittikçe yayılan süpermarketlerin raket ve patlayıcı satışlarını protesto edip yasaklamaları, yani raflardan indirip normal satışlara yanaşmamaları. Daha şimdiden gelecek yıldan itibaren satış programlarından çıkardıklarını açıklayan açıklayana. Edeka ve Baumarkt yani nalbur dükkanları örneklerinden Obi, Hornbach bunlardan bazıları.
Yılbaşı yaklaştıkça Kuzey Almanya’da perakende satış yapan süpermarketlerden satış yasağı açıklamaları sevindirici bir şekilde birbiri ardı sıra geliyor. Hemen her açıklamada göze çarpan ortak konu benzer duyarlılıklar: Çevre kirliliği, partiküler madde yoğunluğundaki artışa dikkat çekme, en önemlisi de hayvanların böylesi zamanı artık geçmiş, günümüze yakışmayan kolektif eğlenceden olumsuz etkilenmeleri.
O yüzden ben de böylesi işletmeler, gösterdikleri duyarlılıkları için kutluyorum. Bir kez daha havai fişeklere, mantar veya maytaplara, kısaca her türden patlayıcılara hayır diyorum. Alınacak bir anlık zevk ve eğlenceniz için çevreye, doğaya, hayvanlara lütfen zarar vermeyelim.
Haber ve Foto: Yazar Esma Arslan / 27.12.2019
